De pupil – het diafragma van het oog

De pupil ziet eruit als een zwarte punt in het midden van het regenboogvlies (de iris). Maar het is eigenlijk een opening die de lichtinval in het oog regelt. De pupil wordt meestal vergeleken met het diafragma van een camera. Hij werkt op dezelfde manier, doordat de grootte van de opening bepaalt hoeveel licht er binnen komt.

Pupil
Pupil

De grootte van de pupil varieert van 1,5 mm tot ongeveer 8 mm.

Waarom verandert de grootte van de pupil?

De pupil heeft tot doel de hoeveelheid licht te regelen dat het oog binnenkomt. Dit gebeurt om de lichthoeveelheid in het oog optimaal te maken voor het gezichtsvermogen als het licht dat van buiten komt varieert.

Als er veel licht is, moet de pupil samentrekken om niet al het licht binnen te laten; anders zou je verblind worden. Als het donker is, moet de pupil wijder worden om zoveel mogelijk licht binnen te laten, zodat de lichtgevoelige cellen in het netvlies zoveel mogelijk indrukken kunnen registreren.

Deze aanpassing gebeurt door reflexmatige samentrekking en vergroting van het omliggende regenboogvlies; dit alles wordt volledig automatisch door de hersenen geregeld. Het licht dat van buiten komt, valt eerst door het doorzichtige hoornvlies, vervolgens door de pupil en de lens, en komt dan bij de lichtgevoelige cellen in het netvlies. De lichtgevoelige cellen zetten het licht om in zenuwsignalen, die via de oogzenuw naar de hersenen worden gestuurd. De hersenen ontvangen de zenuwsignalen en sturen signalen terug naar het oog, met de opdracht om de grootte van de pupil aan te passen.

Ook al verandert de grootte van de pupil snel, toch duurt het even voor de lichtgevoelige cellen zich aan de lichtverandering aanpassen. Het duurt ongeveer een half uur vóór we optimaal zien als we van licht naar donker gaan en ongeveer vijf minuten als we van donker naar licht gaan. Dit komt door lichtadaptatie in de zintuigcellen die verantwoordelijk zijn voor het overgrote deel van ons vermogen om ons aan verschillende lichtsterkten aan te passen.

Met het toenemen van de leeftijd verliest de pupil wat van zijn vermogen om de lensopening van het oog aan te passen. Daarom hebben oudere mensen vaak een kleinere pupil, die minder flexibel is dan bij jongeren. Dit is een van de redenen dat ouderen meer licht dan jongeren nodig hebben, bijvoorbeeld om te kunnen lezen.

Waarom is de pupil zwart?

De kleur van de pupil is zwart of lichtbruin omdat bijna al het licht dat het oog binnenvalt geabsorbeerd wordt door weefsels die de binnenkant van het oog bedekken. In het netvlies bevindt zich onder de lichtgevoelige cellen een pigmentlaag, die moet verhinderen dat het binnenkomende licht gereflecteerd wordt en nieuwe delen van het netvlies raakt. Het zou heel storend zijn als het licht binnen in het oog zou worden verstrooid als in een speelhal of discotheek. Slechts 0,05% van het licht wordt weer naar buiten gereflecteerd; dat is de reden waarom de pupilopening zo donker is.

Maak een afspraak

Bekijk welke tijdstippen er nu beschikbaar zijn om een afspraak te maken voor een vooronderzoek.

Of neem telefonisch contact met ons op via: 088 – 9000 680.

Hebt u oogklachten?

Memira by Bergman Clinics voert alleen behandelingen ter correctie van het gezichtsvermogen uit (die de cliënt zelf betaalt – zie onze prijslijsten). Echter kunt u bij een van onze vestigingen Bergman Clinics | Ogen wel terecht voor de behandeling van oogproblemen.

Als u een oogaandoening hebt of vermoedt dat u een oogziekte hebt, neemt u dan contact op met uw huisarts. Met een verwijzing van uw huisarts kunt u vervolgens een afspraak maken bij Bergman Clinics | Ogen. Ga voor meer informatie over Bergman Clinics | Ogen en de verschillende vestigingen naar www.bergmanclinics.nl/ogen.

Veelgestelde vragen